دغدغه های زیتون کاران در قطب فراوری زیتون کشور - مجله یک کامپیوتر

حمید نصرتی قانعی- خبرنگار: در این بین حاصل یک سال کوشش زیتون کاران زنجانی در مقابل مبلغی که برای فروش زیتون دریافت می نمایند کفایت کوشش نگهداری از باغ زیتون و فراوری آن را ندارد. افزایش قیمت فراوری و کاهش قیمت خرید و حضور واسطه ها به هنگام برداشت برای کشاورزان به معضلی تبدیل شده است.

• مسائل فراوری زیتون

یکی از کشاورزان طارمی که حدود 15 سال در حوزه باغداری و کشت زیتون منطقه جزیلان دشت طارم فعال است می گوید: برداشت زیتون سال به سال متفاوت است، یک سال درخت زیتون بارآور و سال بعد نیز دیگر بارآور نیست؛ از 15 هکتار باغ زیتون سال قبل 150 تن برداشت داشتم و سال جاری برداشتم 110 تن شده است. چند سال قبل هم با برداشت 45 تن در هرهکتار زیتون کار نمونه شدم اما جهادکشاورزی از این ظرفیت برای انتقال تجربیات به کشاورزان دیگر استفاده ننموده است در حالی که تناژ برداشت دنیا 19 تن در هر هکتار است.

صفر حیدری با گلایه از افزایش هزینه های فراوری زیتون، اظهار می نماید: 8 رقم زیتون مانند کرونائیکی، مانزانیلا، آربکین، کنسروالیا، زرد بومی، کایلت و میشن کاشته ام که هر رقم از این زیتون ها در فراوری یک نوع ماده غذایی از زیتون نقش دارند اما هزینه ها فراوری و فروش با هم یکی نیست و با قیمت کم زیتون را می خرند.

وی در پاسخ به این سئوال خبرنگار خبرنگاران که فراوری زیتون چه هزینه های دارد؟، ادامه می دهد: به دلیل امکانپذیر نبودن اجرای باغ مکانیزه و افزایش هزینه های باغداری(تامین نهاده ها و کارگر) فراوری زیتون برای کشاورزان چندان به صرفه نیست. پارسال هزینه استفاده از کارگر برای برداشت هر کیلوگرم زیتون 700 تومان بود که سال جاری قیمت دقیقا 2 برابر شده است. پارسال کود ازت را هر کیسه 30 هزارتومان می خریدم و سال جاری به 50 هزارتومان افزایش قیمت داشته است.

این کشاورز نمونه فراوری زیتون استان زنجان، می افزاید: یکی از نهاده های مورد احتیاج فراوری زیتون، کود شیمیایی فسفات است که سال قبل کیسه ای 50 هزارتومان قیمت داشت و سال جاری به هر کیسه 120 هزارتومان رسیده است. سال قبل هر لیتر سم مورد احتیاج را 50 هزارتومان می خریدم و سال جاری لیتری 100 هزارتومان برای آن هزینه پرداخت کردیم. با آنکه کل باغم به سامانه آبیاری نوین مجهز است و مسئله ای در تامین آب نداشتم سال گذشته 30 تن در هرهکتار زیتون برداشت کردم اما سال جاری به 15 تن در هر هکتار رسید.

• هزینه روغن کشی و بسته بندی

مدیرعامل یکی از شرکت های فرآوری زیتون در استان زنجان نیزمی گوید: در هر سال حدود 300 تا 400 تن روغن کشی داریم. روغن کشی از اواخر مهرماه و اوایل آبان ماه که زیتون های کنسروی به سرانجام می رسد، شروع می گردد. برای فراوری 300 تن روغن زیتون حدود 2 هزار تن زیتون احتیاج است.

محمدرضا ناصری سینکی با یادآوری این که در این واحد حدود 30 نفر به کار مشغول هستند، اظهار می نماید: به دو صورت روغن گیری را انجام می دهیم بعضی کشاورزان زیتون را تحویل و روغن آن را با پرداخت هزینه روغن کشی دریافت می نمایند؛ در روش دیگر نیز زیتون را خریداری می کنیم و روغن می گیریم با نشان تجاری شرکت بسته بندی می کنیم. هزینه هر کیلوگرم روغن گیری نیز 450 تومان است.

وی به عنوان فراورینماینده روغن زیتون از جمله مسائل پیش پای فراوری را تامین مواداولیه برای بسته بندی(درب بطری، برچسب، شیشه و مانند آن) نام برده و می گوید: در هزینه مواد اولیه بسته بندی 50 تا 60 درصد افزایش داشتیم. با افزایش هزینه های فراوری منطقی است که قیمت تمام شده روغن زیتون نیز افزایش یابد.

• 20 هزار هکتار باغ زیتون

مدیرجهاد کشاورزی شهرستان طارم با اشاره به سطح زیرکشت بیش از 20 هزار هکتار باغ زیتون طارم، می گوید: حدود دو سوم از این باغ ها بارده و بقیه جوان هستند، سال جاری پیش بینی برداشت بیش از 45 هزار تن با بیش از 8700 بهره بردار داریم. سطح زیرکشت سال جاری در مقایسه با سال قبل نیز 150 هکتار بیشتر شده است.

مجتبی اسکندری درباره سطح زیرکشت زیتون زنجان، ادامه می دهد: هر سال بین 100 تا 120 هکتار باغ جدید زیتون به مجموع باغ های شهرستان طارم افزوده می گردد. سال قبل حدود 28 هزار و 30 تن زیتون از باغ های طارم برداشت شد. بعضی سال ها مقدار برداشت بیشتر و بعضی سال ها کمتر است.

• حمایت جهاد کشاورزی

وی در پاسخ به این سئوال خبرنگار خبرنگاران که چه جهاد کشاورزی زنجان چه حمایتی از زیتون کاران انجام داده است؟، اظهار می نماید: عمده ارقام رایج کشت درباغ های زنجان، زرد زیتون(بومی)، ماری، گلوله، شنگه، روغنی، کرونائیکی، مانزانیلا، آربکین و کنسروالیا است. جهاد کشاورزی استان نیز با ارایه روش های آموزشی و ترویجی، تامین تسهیلات اجرای سامانه آبیاری نوین، بهبود تغذیه خاک، مدیریت کشت باغ و غیره به باغداران برای افزایش فراوری زیتون یاری نموده است. دولت 80 درصد هزینه اجرای سامانه آبیاری نوین باغ ها را یارانه می دهد.

اسکندری درباره محصولات فراوریی از زیتون نیز می افزاید: قطب اصلی فراوری زیتون زنجان شهرستان طارم است که در این شهرستان 8 واحد روغن کشی و 13 واحد فرآوری مجوز فعالیت دارند. همچنین واحدهای خانگی فراوری شوری و غیره نیز در حدود 700 واحد فعالیت دارند. که به نوعی در اقتصاد خانواد نقش فعالی را برای کشاورزان زیتون کار زنجانی برعهده دارند.

• 500 واحد فرآوری

مدیرصنایع تبدیلی جهاد کشاورزی استان زنجان نیز درباره تعداد واحدهای فرآوری صنعتی زیتون در زنجان، می گوید: بیشترین صنایع تبدیلی زیتون در طارم و گیلوان فعالند. بیشتر افرادی که در فراوری زیتون نقش دارند نیز باغ دارند و در 4 یا 5 سال اخیر مجوز 20 واحد فرآوری صنعتی زیتون با ظرفیت فرآوری اسمی 30 هزارتن صادر شده است که بیشتر فرآوری زیتون به صورت روغن و کنسرو است. با توجه به مجوزهایی که صادر شده است و فراوری بیش از 45 هزارتن زیتون مقدار مجوزهای فرآوری صادر شده برای صنایع تبدیلی در زنجان کفایت می نماید.

بهاره دادلویی با یادآوری این که در بخش خانگی هم بیش از 500 واحد فرآوری زیتون در زنجان فعال است، می افزاید: هدف از صدور مجوزهای فرآوری بهبود وضعیت موجود و صنعتی شدن زیتون در شهرستان طارم است. اکنون هر واحد به طور متوسط 20 نفر شاغل دارد که بر اساس مجوزها حدود 250 نفر در این بخش فعالیت دارند.

بانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما